Trong những năm gần đây, gia công PCB flex và bảng mạch dẻo flex trở thành xu hướng nổi bật trong ngành điện tử hiện đại. Không chỉ xuất hiện trong các thiết bị di động, wearable, IoT mini mà PCB flex còn được dùng trong y tế, hàng không, tự động hóa và robot. Vậy sản xuất mạch dẻo linh hoạt có gì đặc biệt? PCB flex có ưu điểm – nhược điểm ra sao? Và doanh nghiệp nên dùng PCB flex khi nào?
Bài viết này giúp bạn hiểu rõ từ cơ bản đến chuyên sâu trước khi quyết định lựa chọn loại mạch phù hợp cho sản phẩm của mình.
1. PCB flex là gì? Vì sao ngành điện tử cần mạch dẻo linh hoạt?
PCB flex (Flexible Printed Circuit Board) là loại bảng mạch in được tạo từ vật liệu nền polyimide (PI) hoặc PEN, mang tính đàn hồi cao, có thể uốn cong, gập lại hoặc xoắn mà vẫn đảm bảo dẫn điện ổn định.

Khác với PCB FR4 cứng, mạch flex được dùng trong các thiết bị yêu cầu:
-
Không gian nhỏ, thiết kế mỏng
-
Bo mạch cần gập hoặc uốn theo hình dáng thiết bị
-
Truyền tín hiệu ổn định trong môi trường có rung lắc
-
Sản phẩm cần giảm trọng lượng
Chính vì vậy mà nhu cầu gia công PCB flex và sản xuất mạch dẻo linh hoạt tăng mạnh trong vài năm gần đây.
2. Cấu tạo của PCB flex có gì đặc biệt?
Một bảng bảng mạch dẻo flex gồm các lớp chính:
• Lớp nền PI (polyimide)
Chịu nhiệt tốt, mỏng, mềm, không bị rạn khi gập.
• Lớp đồng (copper foil)
Độ dày 0.5 – 2 oz tùy nhu cầu tải dòng.
• Lớp keo kết dính hoặc không keo
Giúp giữ lớp đồng cố định với nền PI.
Mạch flex cao cấp thường dùng công nghệ no-adhesive để tăng độ bền.

• Lớp chống oxy hóa / coverlay
Thay thế solder mask, bảo vệ đường mạch nhưng vẫn giữ độ mềm dẻo.
Cấu trúc này giúp PCB flex có khả năng chịu nhiệt, chịu tác động cơ học và phù hợp với thiết kế mỏng – nhẹ.
3. Ưu điểm của gia công PCB flex
3.1. Siêu mỏng – siêu nhẹ
PCB flex có độ dày chỉ từ 0.05mm – 0.2mm, mỏng hơn nhiều so với PCB cứng.
3.2. Uốn cong / gập theo thiết kế
Có thể uốn cong 90–180 độ, thậm chí cuộn tròn tùy ứng dụng.
3.3. Truyền tín hiệu ổn định
Không bị ảnh hưởng bởi rung lắc hoặc chuyển động, thích hợp cho robot, thiết bị y tế.
3.4. Tiết kiệm không gian bên trong sản phẩm
Giúp thu nhỏ thiết bị, kết nối các bo mạch cứng với nhau.

3.5. Bền trong môi trường khắc nghiệt
Chịu nhiệt –40°C đến +150°C, chống ẩm tốt, ít bị oxi hóa.
4. Nhược điểm của bảng mạch dẻo flex
Không có vật liệu nào hoàn hảo 100%, PCB flex cũng vậy.
4.1. Chi phí cao hơn PCB FR4
Do vật liệu PI đắt hơn và quy trình sản xuất phức tạp.
4.2. Hạn chế kích thước
Nếu mạch quá lớn sẽ dễ bị biến dạng.
4.3. Yêu cầu kỹ thuật hàn đặc biệt
Do bề mặt mềm, cần nhiệt độ hàn và thao tác phù hợp.
4.4. Khó sửa chữa
Mạch flex khó can thiệp khi lỗi vì chất liệu mỏng và dễ rách.
5. Các loại PCB flex phổ biến trong sản xuất mạch dẻo linh hoạt
Dựa vào cấu trúc, gia công PCB flex được chia thành 3 nhóm chính:
5.1. Flex 1 lớp (single-layer flex)
Phù hợp cho cảm biến, thiết bị IoT, anten.
5.2. Flex 2 lớp
Dùng nhiều trong thiết bị di động, loa, tai nghe, camera.
5.3. Flex nhiều lớp (multi-layer flex)
Sử dụng cho các sản phẩm yêu cầu truyền tốc độ cao, bo phức tạp.

6. So sánh PCB flex và PCB FR4 – Khi nào nên dùng mạch dẻo linh hoạt?
| Tiêu chí | PCB Flex | PCB FR4 |
|---|---|---|
| Độ dẻo | Uốn cong, gập | Cứng, không uốn được |
| Độ bền cơ học | Tốt khi uốn | Tốt khi cố định |
| Không gian sản phẩm | Tối ưu | Chiếm diện tích lớn |
| Chi phí | Cao hơn | Thấp hơn |
| Ứng dụng | Wearable, IoT, y tế, robot | Thiết bị điện tử phổ thông |
Kết luận:
Nếu dự án cần tối ưu không gian, thiết kế mỏng, hoặc mạch cần uốn / gập, thì sản xuất mạch dẻo linh hoạt là lựa chọn tối ưu. Ngược lại, FR4 phù hợp cho mạch lớn, giá rẻ.
7. Ứng dụng thực tế của bảng mạch dẻo flex
PCB flex xuất hiện trong hầu hết các thiết bị hiện đại:
• Điện thoại – camera – tablet
Kết nối linh kiện trong không gian nhỏ.
• Thiết bị wearable: đồng hồ, vòng tay thông minh
Uốn cong theo cổ tay.
• Cảm biến y tế
Nhẹ, mỏng, ôm theo cơ thể.
• Thiết bị IoT mini
Tối ưu kích thước module.
• Camera công nghiệp / ô tô
Chịu nhiệt, chống rung tốt.
• Robot và tự động hóa
Chịu chuyển động liên tục.
8. Quy trình gia công PCB flex tiêu chuẩn
1. Thiết kế file Gerber chuyên dụng cho flex
Đảm bảo độ rộng line, bo cong phù hợp.
2. Chuẩn bị vật liệu PI và đồng foil
3. Ép nhiều lớp – xử lý bề mặt – cán coverlay
4. Khoan lỗ – mạ lỗ – đổ đồng
5. Khắc mạch – cắt tạo hình theo layout
6. Kiểm tra AOI và test điện
Quy trình yêu cầu độ chính xác cao để tránh lỗi bong đồng hoặc nứt mạch khi gập.
9. Báo giá gia công PCB flex – Yếu tố ảnh hưởng đến chi phí
Giá sản xuất mạch dẻo linh hoạt phụ thuộc vào:
-
Số lớp mạch (1–6 lớp)
-
Độ dày PI và độ dày đồng
-
Hình dạng phức tạp hay đơn giản
-
Số lượng đơn hàng (mẫu hay sản xuất lớn)
-
Xử lý bề mặt: ENIG, OSP, HASL…
PCB flex số lượng ít / R&D sẽ cao hơn so với sản xuất hàng loạt.
Nếu bạn cần, mình có thể hỗ trợ tạo bảng báo giá demo để bạn đăng lên fanpage hoặc website.
10. Công ty bạn có nên chuyển sang sản xuất mạch dẻo linh hoạt?
Hãy chọn bảng mạch dẻo flex nếu dự án của bạn:
✔ Cần thu nhỏ thiết bị
✔ Yêu cầu mạch uốn cong liên tục
✔ Muốn tăng độ bền trong môi trường rung lắc
✔ Cần giải pháp kết nối giữa nhiều PCB cứng
✔ Thiết kế cần trọng lượng nhẹ
Ngược lại, chọn FR4 nếu dự án lớn, chi phí hạn chế hoặc mạch không cần uốn.
11. Dịch vụ gia công PCB flex tại công ty Điện Tử Tương Lai
Công ty chúng tôi chuyên:
-
Gia công PCB flex từ 1–6 lớp
-
Sản xuất mạch dẻo linh hoạt theo file Gerber
-
Nhận đơn số lượng ít cho R&D
-
Hỗ trợ thiết kế – tối ưu layout – tư vấn vật liệu
Cam kết:
✔ Độ dẻo cao – uốn cong không rạn
✔ Chất lượng ổn định – test điện 100%
✔ Giá tốt cho đơn số lượng lớn
✔ Giao nhanh toàn quốc
12. Kết luận
Gia công PCB flex đang trở thành xu hướng tất yếu khi thiết kế điện tử ngày càng nhỏ gọn, thông minh và linh hoạt. Với ưu điểm về trọng lượng, khả năng uốn và độ bền, bảng mạch dẻo flex phù hợp cho hầu hết các dự án từ wearable, IoT đến y tế và tự động hoá.
Nếu bạn đang cần sản xuất mạch dẻo linh hoạt, hãy cho mình biết yêu cầu , liên hệ ngay qua:
Website: www.dientutuonglai.com
